Sterk met cortenstaal

Cortenstaal is zowat alomtegenwoordig in de nieuwe tuinen. Logisch. Het is een absoluut veelzijdig materiaal, waarmee u als tuinarchitect of tuinaannemer de tuin een zo goed als eeuwig leven geeft.

Nieuw is cortenstaal allesbehalve. De geschiedenis ervan gaat terug tot 1932. Toen al patenteerde de Amerikaan Byramji D. Saklatwalla (1881-1944) de legering van ijzer met koper, fosfor, silicium, nikkel en chroom. Hij koos als naam Cor-Ten, waarbij ‘COR’ verwijst naar corrosion resistent (corrosiebestendig) en ‘TEN’ naar tensile strength (treksterkte), twee belangrijke eigenschappen ervan. Het zou echter nog flink wat ontwikkeling door United States Steel Corporation en nog meer jaren introductie vragen, voor dit bijzondere staal door de tuinwereld werd omarmd. Nu is er echter geen ontsnappen meer aan. Zelfs niet na de prijsstijgingen veroorzaakt door duurdere energie en andere oorlogstoestanden. Uw klant laat zich duidelijk niet afschrikken door de nieuwe prijs.

Cortenstaal is namelijk een absoluut schitterend en vooral ook dankbaar en duurzaam materiaal. Met zijn roestbruine kleur past het perfect tussen zowel groene als bloeiende planten, vraagt het geen onderhoud, en gaat het voor een eeuwig leven. Dat het als blank staal op de werf toekomt, nemen de meeste klanten op de koop toe. IJzer roest, zo weten ze. Net als het feit dat cortenstaal na een tijdje niet verder roest en het zichtbare roestlaagje zich fixeert tot – laten we het ons gemakkelijk maken – een afwerk- of zelfs beschermend verflaagje. Dat oppervlakkige roest beschermt inderdaad perfect het onderliggende staal tegen verder corroderen en dus ook verlies aan sterkte en dikte. 

Voor u als vakman willen en moeten we nuanceren. Cortenstaal blijft onder dat beschermend laagje wel degelijk roesten en verliest dus wat aan dikte. Cortenstaal in A-klasse, vooral bedoeld voor architecturale toepassingen, boet 35 tot 75 micron per tien jaar in. De B-kwaliteit, die vooral wordt gebruikt voor zwaar belaste constructies, 75 tot 100 micron. Maak u echter geen zorgen. De plaatdikte die u gebruikt is 2, soms zelfs 3 mm. Vermenigvuldig met 1.000 om de dikte in micron uit te drukken. Daarmee weet u dat cortenstaal uw huidige klanten overleeft, zijn kinderen, kleinkinderen en zelfs achterkleinkinderen. Er is één voorwaarde! Het staal mag niet in constant contact met water blijven of blootgesteld zijn aan schurende werking van zeewind, strooizout of emissie van zware industrie. Dan stopt het oxidatieproces namelijk niet.

Waarschuw uw klant zeker dat de eerste weken na verwerking en/of plaatsing de roestlaag zich nog moet ontwikkelen onder invloed van weer en wind, maar ook dat dat beginnende roest gemakkelijk loslaat. Het geeft kleur af aan strelende, tastende en testende vingers of, erger nog, aan kleding. Echt vast zit de roestlaag maar na één tot twee jaar! Zelf houdt u daarmee bij plaatsing en verwerking vanzelfsprekend rekening. Geplaatst boven terrassen en andere verhardingen, maar ook geïntegreerd in muren of constructies, zorgt afdruipend roestwater voor vlekken die zich vastzetten in en op steen. Werk voor verticale elementen dus zeker met een tijdelijk gootje onder de constructie, tot die ‘pubertijd’ voorbij is. Op gazon en in plantenzones is er geen probleem. Planten weten weg te komen met dit bijkomende ijzer. 

Om problemen te voorkomen starten met al gecorrodeerd cortenstaal? Ja. Het is op de markt. Of de producent liet de constructie al voorroesten op zijn bedrijf. Al of niet met gebruik van roestversnellers. Wat erin zit en of ze identiek of beter zijn dan de roestversnellers die u via het internet kan kopen, wil niemand ons vertellen. Beroepsgeheim, zo klinkt het. In elk geval lachen deze professionals met de huis-, tuin- en keukentips die op het internet circuleren: het staal benevelen met water waarin zout of natuurazijn is opgelost. 

Verwerkt u zelf cortenstaal, combineer dan nooit staal uit diverse loten. Elk lot kan namelijk gaan voor een andere roestverkleuring. Kleef ook nooit stickers of tape op het later zichtbare oppervlak. Dat laat sporen na. Idem voor aanduidingen met alcoholstift en spatten of vegen vet en olie. Lasnaden zijn ook delicaat. Gebruik van gewone lasdraad resulteert in een andere verkleuring en mindere duurzaamheid. Gebruik dus een halfautomaat en cortenstaallasdraad. Gelukkig zijn er steeds meer bedrijven die uitpakken met flink wat kant-en-klaar modellen of uw ontwerp perfect uitvoeren. Aan u om vervolgens dat product perfect te plaatsen, of het nu gaat over afboording, trapelementen of zelfs keerwanden en gevelbekleding. 

Bij ons nog niet vaak te zien, maar wel in opmars zijn tuinschermen in cortenstaal. Recht of gebogen? Het maakt niet uit. Eens stevig verankerd aan steunpalen links en rechts, zijn deze panelen sterk tegen alle mogelijke inkijk en houden ze wind en zelfs geluid tegen. Ze reflecteren het terug naar straat of buren. Heeft uw klant liever geen heus gesloten wand: cortenstaal kan perfect gelaserd en dus voorzien worden van mooie tekeningen en boodschappen naar keuze. Lamellen samengezet in coulissen kunnen dan weer volgens uw ontwerp bepaalde delen van de tuin wegstoppen of er net aandacht op vestigen. Ze kunnen zelfs worden gemonteerd als scheiding naar de buur, waarbij diagonaal zicht moeilijk tot onmogelijk is en er toch visuele en ruimtelijke openheid blijft. Wat verticaal kan, lukt ook horizontaal. Geïntegreerd in een muur of wand, zelfs gelinkt aan een poolhouse, tuinberging of de woning zelf, gaan strips in dit materiaal voor absolute meerwaarde! 

Wel goed ingeburgerd en veelgebruikt zijn waterbakken en watertafels. Ze kunnen kant-en-klaar worden geleverd op uw werf. Idem voor decoratieve houtopslag, schitterende en veelzijdige barbecues, tuinhaarden, vuurschotels en -schalen, en noem maar op. U vindt ze bij een veelheid aan producenten, groothandelaars, tuinspeciaalzaken en zelfs webshops. Bij elk van hen prijsbrekers. Spijtig genoeg nemen zij het echter niet even nauw met materiaalkeuze, gebruiken ze B-staalplaten, dunner dan wenselijk en verwaarlozen ze wel eens kwaliteitsvolle afwerking. Goedkoop wordt daardoor wel eens duurkoop. Een voorbeeld? Het grote verschil in tuinhaarden, waarbij goedkope modellen niet meer dan een buis met bodem zijn en betere tuinhaarden een bodemplaat in roestvrijstaal krijgen zodat achterblijvende as, zelfs nat, mag blijven liggen zonder in te vreten op het cortenstaal. Zelf kunt u zeker aanvullen en uw klant duidelijk maken waarom u, in zijn of haar belang, kiest voor kwaliteit en duurzaamheid.